Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 59 ülkede yapılan kadın yönetici araştırmasına göre, Amerika ve Avrupa’dan daha açık fikirli bir toplumuz. Araştırma sonuçları kadın yöneticilerin erkeklere göre daha hırslı olduğunu gösteriyor. ZAMAN / 8 HAZİRAN 2013
Geçtiğimiz hafta dünya çapında 3 bin uluslararası şirketin kadın yöneticilerinin oluşturduğu Women Corporate Directors (WCD) platformu Türkiye’deydi. Danışmanlık şirketi Heidrick&Struggles Türkiye ve Citibank’ın ev sahipliğini yaptığı programda ayrıca 2012 Yönetim Kurulu araştırma raporu da açıklandı. Harvard Business School’un Heidrick&Struggles ile birlikte yaptığı araştırmanın çarpıcı sonuçlarını, iş dünyasının önde gelen kadın yöneticileri de dinledi. Rapor, dev şirketlerin ve kamu kuruluşlarının başındaki kadın yöneticilerin profilini ortaya koyuyor.
WCD’nin başkanı Amerikalı Susan Stautberg’in de katıldığı toplantı, kuruluşun Türkiye platformunun ilk faaliyeti. Raporun açıklanmasından önce kısa bir konuşma yapan Stautberg, iş dünyasının liderlerinin Türkiye’nin dünya ekonomisinin merkezi olma yolunda adım adım ilerlediğinin farkında olduğunu söyledi. Türkiye’nin üst düzey kadın yetenekler anlamında çarpıcı bir ülke olduğunu düşünen Stautberg, “Türkiye kritik pazarlarla çevrili durumda.” diyerek, stratejik önemine vurgu yaptı.
Türkiye, ABD’den daha açık fikirli
İstanbul’daki organizasyonun ev sahibi Heidrick&Struggles Türkiye ve WCD Türkiye’nin başkanı Ayşegül Dicle Aydın, Türkiye’nin Amerika ve Avrupa’dan daha açık fikirli bir toplum olduğunu ve iyi eğitimli bir kadının hem iş dünyasında hem de politikada eskiden beri önünün açık olduğunu vurguladı.
Aydın, gelişmiş ülke statüsündeki Amerika ve İngiltere gibi ülkelerde iş dünyasında erkek egemenliğin aslında daha çok baskın olduğunu söyledi. Türkiye’den yurtdışına gerçekleşen beyin trafiğinin yüzde 25’ini kadın yöneticilerin oluşturduğunu anlatan Aydın, bunun dünya geneli için çok iyi bir oran olduğu bilgisini verdi.
Heidrick&Struggles’in Harvard ile birlikte yürüttüğü 2012 Yönetim Kurulu Araştırması ilginç bir veriyi ortaya çıkarıyor: ABD’de kadın yöneticilerin sayısı dünyanın diğer bölgelerine göre daha az. Araştırma 59 ülkeyi içeriyor ve örneklemin yüzde 37’sini ABD’deki yönetim kurulları oluşturuyor.
Kadın yöneticilerin çok büyük bir kısmı, yüzde 92’si, kendilerini hırslı olarak tanımlıyor. Erkek yöneticilerin oranı ise yüzde 86. Kadın yöneticilerin yüzde 91’i güç ve nüfuz sahibi olmaktan hoşlandıklarını söylerken, bu oran erkeklerde yüzde 70’de kalıyor.
ABD’de kadın yöneticiler neden çocuksuz?
Çalışmanın yapıldığı 59 ülkedeki üst düzey kadın yöneticiler en çok endüstri, strateji ve finansal deneyimde kendilerini kuvvetli buluyor. Amerika’nın dışındaki kadın yöneticilerin yaşı daha genç. Büyük bir yüzdesi de evli ve çocuklu. Hatta çocuklu olanların sayısı biraz daha fazla.
ABD dışındaki ülkelerde kadın yöneticilerin boşanma oranları daha düşük. Amerika’da kadın yönetici sayısının az olmasının, evlenme ve çocuk sahibi olma oranlarının da düşük olmasının muhtemel sebebi ücretli izin ve ebeveyn izni konusunda diğer ülkelerin gerisinde kalması. Hatta ABD ücretli izin ve ebeveyn izni zorunlu olmayan bir avuç ülkeden biri. Çalışmadan çıkarılan sonuçlardan birkaçı da şöyle: Kadınların yönetici olmak için erkeklerden daha kalifiye olması gerekiyor. Bir de daha fazla kişisel bedel ödemeliler. Kadın yöneticiler, yönetim kurullarının gerçek üyesiymiş gibi muamele görmüyor. Erkek yöneticiler de kadın meslektaşlarının deneyimlerinden habersiz.
Özel sektörde daha çok kadın var
Kadın ve erkek yöneticiler arasındaki belirgin bir fark da kadınların genelde kamu şirketlerinde değil özel kuruluşlar için çalışmaları. Bu da az sayıda kadının kamu şirketlerinde üst seviyede pozisyonları doldurduğu gerçeğinin bir yansıması.
Veriler kadınların yukarıya tırmanmak için çeşitli ödünler verdiklerini gösteriyor. Erkek yöneticilere kıyasla daha az sayıda kadın yönetim kurulu üyesi evli ve çocuklu. Kadınların daha büyük bir yüzdesi boşanmış. Bu da daha fazla kişisel bedel ödediklerini gösteriyor.
Kadınlar genelde erkeklere nazaran daha fazla mesleki gaye ifade ediyorlar. Kadınların yüzde 27’si bir şirkete liderlik yapmayı veya liderlik yapmaya devam etmeyi isterken erkeklerde bu oran yüzde 19.